Những lưu ý và cách làm 

Sử dụng vôi trong nuôi trồng thủy sản giúp mang lại nhiều công dụng, giúp cải thiện chất lượng môi trường ao nuôi để thủy sản phát triển tốt. Tuy nhiên cần phải dùng vôi đúng cách để mang lại hiệu quả và tránh rủi ro. Vậy vì sao cần dùng vôi trong nuôi thủy sản? Sử dụng thế nào cho đúng cách? Hướng dẫn sau của CÔNG TY CP XNK ĐẦU TƯ VÀ KHAI THÁC KHOÁNG SẢN VIỆT NAM  sẽ giúp bà con nắm được điều này. 

Vôi dùng trong thủy sản là gì?

Vôi dùng trong nuôi trồng thủy sản là một loại vật liệu có nguồn gốc từ đá vôi, san hô, vỏ sò hoặc các nguồn khoáng khác có chứa canxi và magie. Vôi có nhiều vai trò quan trọng trong nuôi trồng thủy sản, như hạ phèn đất và nước, tăng độ kiềm và độ cứng của nước, khử trùng, diệt khuẩn, cải thiện chất lượng nước, tăng thức ăn tự nhiên, giúp cho tôm cá phát triển tốt hơn. Tùy theo mục đích sử dụng, người nuôi có thể chọn các loại vôi khác nhau, như vôi nông nghiệp (CaCO3), vôi tôi (Ca(OH)2), vôi sống (CaO) hoặc vôi đen (CaMg(CO3)2). Mỗi loại vôi có công thức hóa học, tính chất và liều lượng sử dụng khác nhau. Ngoài ra, người nuôi cần lưu ý thời điểm và cách thức bón vôi để đạt hiệu quả cao nhất và tránh gây tác hại cho môi trường và ao nuôi.

Tác dụng của vôi trong nuôi trồng thủy sản

Vôi, hoặc còn gọi là canxi cacbonat (CaCO3), là một trong những chất quan trọng không thể thiếu trong ngành nuôi trồng thủy sản. Tác dụng của vôi trong nuôi trồng thủy sản rất đa dạng và quan trọng đối với sự phát triển và sức kháng của các loài thủy sản.

Một trong những tác dụng quan trọng của vôi là cung cấp canxi cho thủy sản. Canxi là một khoáng chất quan trọng giúp củng cố xương và vỏ của cá, tôm, sò, và các loài thủy sản khác. Nếu không có đủ canxi, thủy sản có thể gặp vấn đề về phát triển xương và vỏ, gây ra tình trạng yếu đuối và dễ bị gãy xương. Vì vậy, việc bổ sung vôi vào môi trường nuôi trồng thủy sản giúp cải thiện sức kháng và tạo điều kiện tốt hơn cho tăng trưởng.

Vôi còn có khả năng kiểm soát pH của nước trong hệ thống nuôi trồng thủy sản. Sự biến đổi pH có thể ảnh hưởng đến sức kháng của thủy sản và khả năng hấp thụ các chất dinh dưỡng. Vôi giúp duy trì môi trường nước ổn định với mức pH phù hợp, từ đó tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của thủy sản.

Ngoài ra, vôi còn có khả năng loại bỏ các chất độc hại như kim loại nặng từ môi trường nước, làm cho nước trong hệ thống nuôi trồng trở nên sạch hơn và an toàn cho thủy sản. Vôi có tác dụng diệt tảo, hạn chế tảo phát triển. Vì vậy thủy sản sẽ ít bị nhiễm bệnh từ tảo, tăng thêm tỷ lệ sống và lớn nhanh hơn.

Ngoài ra dùng vôi trong nuôi thủy sản còn giúp phân hủy các chất hữu cơ cặn bã tích tụ dưới đáy áo, làm lắng chìm các chất hữu cơ xuống dưới đáy, để nước sạch hơn.

Cách sử dụng vôi trong nuôi trồng thủy sản hiệu quả

Theo Cục Thủy sản, người nuôi nên theo dõi pH nước ao nuôi hàng ngày, vì pH quyết định độc tính của ammonia, một hợp chất độc hại thường có trong nước ao. Nước ao có thể có tính axit (pH <7,0), trung tính (pH = 7,0) hoặc kiềm (pH> 7,0). Nói chung, tôm và cá nuôi có sức khỏe và hiệu quả sản xuất tốt hơn khi giá trị pH của nước dao động từ 7,5 – 8,5. Những giá trị pH cực đoan sẽ làm giảm hoạt động ăn, giảm tăng trưởng, ảnh hưởng tiêu cực đến FCR (hệ số chuyển đổi thức ăn) và ức chế đáp ứng miễn dịch của tôm, cá nuôi.

Để điều chỉnh pH nước ao nuôi, người nuôi có thể sử dụng các loại vôi theo các cách sau:

• Nếu cải tạo ao nuôi, dùng vôi bột CaCO3 hay vôi tôi Ca (OH)2, liều lượng sử dụng 10-15kg/100m2.
• Nếu dùng để ổn định độ pH, dùng vôi bột CaCO3 với liều lượng như sau: Đối với ao nuôi cá, tôm thương phẩm: liều dùng từ 1-2 kg/100m2, hòa với nước tạt xuống ao. Đối với nuôi cá lồng bè liều dùng từ 2-4 kg/10m3 nước, treo thành bịch nhỏ đầu dòng chảy
• Nếu dùng để điều chỉnh độ trong của nước ao, dùng vôi CaCO3, liều lượng 1-2 kg/100m2, hòa với nước tạt khắp ao, độ trong sẽ trở lại bình thường.
• Nếu dùng trong phòng bệnh cho tôm, cá, định kỳ 10-15 ngày nên bón vôi nông nghiệp (CaCO3) vào ao một lần, liều lượng 1-2 kg/100m2 (đối với nuôi lồng,bè thì treo túi vôi liều lượng 2-4 kg/10m3 nước bè).

Những lưu ý khi sử dụng vôi trong nuôi trồng thủy sản

Một số lưu ý khi sử dụng vôi trong nuôi trồng thủy sản là:

• Dùng vôi đúng theo tỷ lệ đã quy định đối với từng mục đích và công dụng, giúp mang lại hiệu quả, tiết kiệm và tránh rủi ro.
• Không nên bón vôi quá nhiều hoặc quá thường xuyên, vì có thể gây tác hại cho môi trường và ao nuôi. Ví dụ: bón quá nhiều vôi sống (CaO) có thể làm tăng pH nước quá cao, gây chết hàng loạt tôm cá; bón quá nhiều vôi nông nghiệp (CaCO3) có thể làm giảm khả năng hấp thu dinh dưỡng của tôm cá; bón quá nhiều vôi đen (CaMg(CO3)2) có thể làm giảm khả năng khử trùng của vôi.
• Nên bón vôi vào buổi sáng hoặc buổi chiều mát để tránh gây sốc cho tôm cá. Không bón vôi vào buổi chiều hoặc buổi tối, vì có thể làm giảm oxy hòa tan trong nước và gây nguy hiểm cho tôm cá.
• Vôi trước khi dùng nên đập nhỏ, thành bột, giúp thẩm thấu nhanh, phát huy hiệu quả. Tuyệt đối không dùng quá liều lượng, sai tỷ lệ vôi bởi như vậy không đem lại hiệu quả mà còn phản tác dụng, hại tới thủy sản.
• Nên hòa vôi với nước trước khi bón vào ao, để đảm bảo vôi tan đều và phân bố đồng nhất trong nước. Không nên bón vôi khô trực tiếp vào ao, vì có thể làm gây bỏng cho tôm cá hoặc làm đáy ao bị cứng.
• Nên chọn loại vôi phù hợp với mục đích sử dụng và điều kiện của ao nuôi. Ví dụ: nếu cải tạo ao nuôi, có thể dùng vôi bột CaCO3 hay vôi tôi Ca(OH)2, liều lượng sử dụng 10-15kg/100m2; nếu dùng để ổn định độ pH, có thể dùng vôi bột CaCO3, liều lượng từ 1-2 kg/100m2; nếu dùng để điều chỉnh độ trong của nước ao, có thể dùng vôi CaCO3, liều lượng 1-2 kg/100m2; nếu dùng trong phòng bệnh cho tôm, cá, có thể bón vôi nông nghiệp (CaCO3) vào ao một lần định kỳ 10-15 ngày, liều lượng 1-2 kg/100m2.
• Nên kiểm tra nguồn gốc và chất lượng của vôi trước khi mua và sử dụng. Không nên mua và sử dụng các loại vôi không rõ nguồn gốc, không có nhãn mác hoặc có chứa các chất cấm sử dụng trong nuôi trồng thủy sản.